Semih AKTAŞ - Elektrik Mühendisi

      Servo motorlar, bir mekanizmada geri besleme sinyalleri ile kontrol elemanı olarak görev yapan elektrik motorlarıdır. Operatörün komutlarını yerine getirirler. Bu komutlar hız veya konum olabilir. Servo motorun komutları uygulayabilmesi için bir servo sürücüye ihtiyacı vardır.       Servo sürücüler, doğru akım sürücü ve alternatif akım sürücü olmak üzere ikiye ayrılır. Doğru akım sürücüler PWM sinyalleri ile çalışan sürücülerdir. Artırımlı enkoder veya tako jeneratör ile geri besleme yapılır. Alternatif akım servo sürücü ise sinüzoidal darbe genişlik modülasyonu ile çalışır. Hall sensör veya çözümleyici artırımlı enkoder ile geri besleme yapılır. AA servo sürücüler, DA sürücülerine göre daha yüksek performansa sahiptir ve daha pahalıdır.        Sürücü kendisine gönderilen bilgileri motora iletir. Pozisyonun uygunluğu, hızın doğru olup olmadığı geri besleme elemanları ile kontrol edilir. Geri besleme elemanlarının gönderdiği bilgiler ;       1 ) Resolver veya Sin - Cos Enkod

      Herhangi bir iletkene doğru akım uygulandığında iletken sabit bir manyetik alan meydana getirir. N ve S kutuplarından oluşan bu sabit manyetik alan etki alanı içerisindeki iletken cisimlere mıknatıslık etkisi gösterir. N kutbundan S kutbuna doğru meydana gelen bu kuvvete manyetik akı denir. Doğru akım motorlarında da asenkron motorlarda olduğu gibi duran kısım stator, dönen kısım ise rotordur.         Stator makinanın dış kısmında kalan duran kısımdır. Stator, ana ve yardımcı kutuplar ve bu kutupların üstündeki sargılardan meydana gelir. Makinadaki sargılar doğru akımla beslenir. Doğru akım motorlarında kutuplar, manyetik alanın oluştuğu kısımdır. Makinanın çapına, büyüklüğüne ve devir sayısına göre farklı sayıda kutuplar olabilir. Stator kutupları elektromıknatıs veya mıknatıstır. Ana kutuplarının üzerindeki sargılara uyarma sargıları denir.        Endüvi (rotor), iletkenleri taşıyan ve gerilim indüklenen kısımdır. Rotor milinden mekanik enerji alınır ve rotor mıknatıs alan

      Asenkron motor, stator sargıları ile aldığı elektrik enerjisini rotorunda dönme hareketi yaparak mekanik enerjiye çeviren elektrik makinesidir. Elektrik alan kuvvetleri ile çalıştığı için indüksiyon motorları da denir.  Devir sayıları yük ile çok az değiştiğinden sabit devirli motorlar olarak da bilinir. Verimleri oldukça yüksektir.       Asenkron, senkron ( uyumlu ) olmayan demektir. Stator sargılarındaki manyetik alanın dönüş hızı ile rotor devir sayısı aynı değildir. Rotor hızı daima daha düşüktür. Bu yüzden bu motorlara asenkron motor denir.       Asenkron motorlar temelde stator ve rotordan oluşur. Stator, asenkron motorun duran kısmıdır. Rotor ise motorun dönen kısmını oluşturur. Rotor sincap kafesli ve bilezikli olmak üzere 2 çeşitte imal edilir.       Asenkron motorların çalışma prensibi Lenz kanununa dayanır. Bu kanuna göre içinden akım geçen iletken telin etrafında bir manyetik alan oluşur. Aynı şekilde manyetik alana maruz kalan bir iletkenin içinden de akım ge

      Servo motor, bir mekanizmanın performansını etkileyebilecek hataları geri bildirim sinyalleri ile kısa zaman aralığında hataları kontrol eden ve bu hataları engelleyen bir DC motor çeşididir. Servo motor çoğunlukla konum kontrolü yapılması istenilen yerlerde tercih edilir.        Servo motorların içerisinde motorun hareketini sağlayan bir DC motor bulunmaktadır. Bu DC motorun dışında bir dişli mekanizması, potansiyometre ve bir motor sürücü devresi bulunmaktadır. Potansiyometre, motor milinin dönüş miktarını ölçmektedir. Servo motorlar diğer motorlar gibi harici bir sürücüye ihtiyaç duymadan çalışabilmektedirler. Genellikle çalışma açıları 180 derece ile sınırlıdır fakat 360 dereceye kadar çalışabilen özel servolar da vardır.        Servo motorlar PWM ( Darbe Genişlik Modülasyonu ) sinyalleri ile çalışmaktadır. Bu PWM sinyaller bir mikrokontrolcüden veya uzaktan kumandadan sağlanabilmektedirler. Servo, her 20 ms içerisinde bir pals değeri okumaktadır. Pals uzunluğu motorun dö

      Kaçak akım rölesi, önemsiz sayılan fakat verdiği zarar itibari ile büyük sonuçlara yol açan kaçak akımları fark ederek devreyi açan anahtarlara denir. Kaçak akım rölesi ; faz ve nötr arasında bir dengesizlik meydana geldiğinde devreyi açan anahtarlardır. Bir başka deyişle kaçak akım röleleri, tesisattaki kaçak akımın herhangi bir problemden dolayı toprak hattı ile boşaltılamadığı durumlarda ana bağlantıyı keserek olası felaketleri engelleyen sigorta tipidir.      Kaçak akım rölesi elektrik tesisatında hayati önem taşımaktadır. Bir elektrik devresine fazdan giren akım nötrden çıkar. Devrede bir kaçak yoksa faz ve nötr akımları birbirine eşit olur. Eğer bir dengesizlik varsa fazdan giren akımın tamamı nötr üzerinden değil bir bölümü de kaçak akım üzerinden akar. Bu dengesizliği algılayan kaçak akım rölesi devreyi keser.       Kaçak akım rölelerin kullanılmasında ki temel amaç insan hayatını korumaktır. Çünkü kısa devre olduğunda elektrik akımının geçtiği yıpranmış kablolara ell

Tia Portal Fonksiyon Bloklarının Kullanımı ve Örnek Uygulama      Merhaba, bugün Tia Portal'la ilgili ilk uygulamamızı gerçekleştireceğiz. Daha önceki yazılarımı okuduysanız zaten az çok PLC komutlarının kullanımına aşina olmuşsunuz demektir. Tia Portal'ın da PLC programlama konusunda Simatic Manager yada MicroWİN 4.0 programından pratikte pek fazla farkı yok. Bugün Tia Portal üzerinde daha önce hakkında yazmadığım bir konuyu inceleyeceğiz.       Geniş çaplı projelerde çok defa yerine getirelecek bir işlemi ana blok içerisinde defalarca yazmak yerine ihtiyaç anında kullanmak için bir fonksiyon bloğu içerisine yazılır. Bu şekilde kullanıcın ihtiyaç duyduğu anda bu fonksiyon bloğunu çağırması sağlanır. Ana program bloğunun anlaşılabilir olması için bu fonksiyon bloğu ana program içerisine yazılabilir. İlgili şart gerçekleştiği zaman blok çağrılır ve işlem gerçekleştirilir.      Konu tabi ki örnek bir uygulama üzerinden çok daha kolay anlaşılır bir hale gelecekt